Маданият министрлиги “Азаттык медиасынын” ишмердүүлүгүн токтотуу боюнча сотко кайрылды

Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлиги “Азаттык медиасынын” массалык маалымат каражаты катары ишмердүүлүгүн токтотуу боюнча Ленин райондук сотуна доо арыз менен кайрылган.

Бул тууралуу мекеме жиберген билдирүүдө айтылганын «Азаттык» жазды.

Бирок, апелляциянын датасы көрсөтүлгөн эмес.

Доо арызда Маданият министрлиги кыргыз-тажик чек арасындагы жаңжал тууралуу видеоматериал өчүрүлө электигин жана ал социалдык тармактарга тарап жатканын билдирет. «Азаттык» медиасынын аракеттери, доогерлердин айтымында, «Жалпыга маалымдоо каражаттары жөнүндө» мыйзамдын талаптарына карама-каршы келет, 23-беренеге ылайык, согушка, зордук-зомбулукка жана ырайымсыздыкка, улуттук, диний өзгөчөлүктү жана башка элдерге жана улуттарга сабырсыздыкты үгүттөөгө болбойт.

2022-жылдын 26-октябрында Кыргызстандын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлиги “Азаттыктын” сайттарын жабуу чечимин чыгарган. 31-октябрда мекеменин Демирбанктагы эсеби эскертүүсүз жана эскертүүсүз жабылган. Ага чейин 23-октябрдан тарта Биринчи радио бул чечимди техникалык себептер менен жүйө келтирип, “Азаттыктын” берүүлөрүн уктурууну токтоткон. 13-ноябрдан тарта НТС телеканалы “Азаттыктын” радио берүүлөрүн көрсөтүүнү токтотту.

26-декабрда КРнын аймагындагы чектөөлөр узартылганы белгилүү болду. Бөлүм бул чара бөгөт коюу чечими кабыл алынган материал алынып салынганга чейин күчүндө кала берерин түшүндүрдү.

Анын эки сайты тең жабылган биринчи күндөн тартып эле “Азаттык” бул чечимге макул эместигин билдирип, анын мыйзамсыз экенин далилдөөгө аракет кылды. Буга чейин аталган мекеме «мыйзамсыз жана Конституция кепилдеген сөз эркиндигинин кепилдигин бузган» чечимди жокко чыгаруу өтүнүчү менен министрликке административдик арыз жолдогон. Бирок бөлүм аны канааттандыруудан баш тартты.

“Эркин Европа/Азаттык” радиосунун президенти Жейми Флай “Азаттык” ишенимдүү маалымат булагы экенин жана анын тоскоолдуксуз иштеши үчүн шарттар түзүлүшү керектигин белгиледи. Ал “Азаттык Медиа” министрликтин чечимине каршы чыгууну уланта турганын билдирди.

“Азаттыктын” жактоочулары Маданият министрлигинин чечимине каршы доо арыз менен Бишкектин Биринчи Май райондук сотуна кайрылышты. Бул иш боюнча биринчи сот процесси 2023-жылдын 26-январына белгиленген.

Бир катар эл аралык уюмдар кыргыз бийлигин «Азаттыктын» сайттары менен банк эсептериндеги бөгөттөрдү алып салууну талап кылышты. Human Rights Watch, Журналисттерди коргоо комитети жана Евробиримдиктин адам укуктары боюнча атайын өкүлү Иммор Гилмор Кыргызстандагы кыргыз бийлигин сөз эркиндигин коргоо боюнча эл аралык милдеттенмелерин аткарууга чакырды. Ошондой эле, кайрылуулар АКШ, Британия, Германия, Франция жана Евробиримдиктин элчиликтеринен жөнөтүлгөн.

Эске салсак, былтыркы жылдын 26-октябрында Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлиги “Азаттык Медиа” мекемесинин веб-сайтын эки айга жабуу чечимин чыгарган. 31-октябрда радионун “Демирбанктагы” эсеби эч кандай эскертүүсүз жана түшүндүрмөсүз бөгөттөлгөн. Биринчи радио техникалык себептерден улам деген жүйө менен “Азаттыктын” берүүлөрүн обого чыгарууну 23-октябрдан баштап токтоткон. 13-ноябрдан тартып НТС каналы “Азаттыктын” теле жана радиоберүүлөрүн обого чыгарбай калды.