Кыргызстандын медиаларынын бирдиктүү платформасы өлкөдөгү өкмөттү жактаган маалымат каражаттарына – «Вечерний Бишкек» жана «ЭлТР» компанияларына Кактуска каршы соттордо миллиондогон доо-арыздарды берүүсүнө жана «Политклиника» порталынын кайрылышты.
Биринчи учурда соттун себеби гезиттин жабылышы жана кызматкерлерди жумуштан чыгаруу тууралуу туура эмес, такталбаган маалыматтын жарыяланышында. Талаптын суммасы 50 млн сомду түзөт.
Алардын ичинен 25 миллиону башкы редактор Наталья Тимирбаевадан, ошондой эле негиздөөчү Дина Масловадан, журналист Диля Юсуповадан талап кылынууда. Дагы 25 миллион сом – басылманын өзүнөн талап кылынууда.
Ал эми “Вечерка” басылманын жабылышы жана банкроттук жөнүндө туура эмес маалымат жарыяланган деп эсептейт. Компания ошондой эле, маалыматты четке кагууну талап кылууда.
“Политклиника” ресурсу менен “Элтр” сот ишине келсек, аталган каналдын редакциялык коллегиясы аны карап чыгып, портал адамдардын акылын жалган маалымат аркылуу манипуляциялап, аларды адаштырды деп эсептейт.
Өкмөттүк телеканал “Политклиниканын” редакциясынан 10 миллион сом моралдык зыяндын компенсациясы катары калыбына келтирүүнү суранат – ресурстун өзүнөн 7 млн сом, журналист Тыныстан Асыпбектен 3 млн сом өндүрүүнү талап кылды.
“Кыргызстандын маалымат каражаттарынын иш-аракеттер платформасынын” өкүлдөрү сотторго кайрылуу өлкөнүн кесиптик журналисттик секторунун бөлүнүшүнө алып баруучу кооптуу тенденция деп эсептейт.
Маалымат каражаттары соттордо өз кесиптештерине каршы миллиондогон талап-арыздарды бере башташты. Сотко арыз берүүгө олуттуу негиздердин жана “Вечерний Бишкек” менен ЭлТР редакцияларынын өздөрүндө жүйөлүү себептердин жоктугу – миллиондогон доо арыздардын чыныгы демилгечилери бийликте экенин көрсөтүп турат. Дал ушулар көз карандысыз ЖМКларды жабуу же кесипкөй журналистиканын объективдүү жана ишенимдүүлүк принциптеринен баш тартуу максатында аларга сот аркылуу басым көрсөтүү аракетин токтотпой келе жатышат. Жалпыга маалымдоо каражаттарына кысым көрсөтүү үчүн журналисттерди журналисттерге, редакцияларды редакцияларга каршы тукуруп, алардын өздөрүнүн колу менен сөз эркиндигин басуу жана журналисттердин көз карандысыз болуу укугунан ажыратуу үчүн, булганыч технологиялар колдонула баштады. Мындай карама-каршы технологиялары соцтармактардын кыргыз сегментинде буга чейин эле иштеп келген жана алардын кейиштүү кесепеттерин бүгүнкү күндө көрүп жатабыз.
Тролль фабрикаларынын жетекчилери жана аларга баш ийгендер ыплас технологияларды тартынбастан колдонуп, кастык тилин кеңири жайылтып, анын кесепеттерине миңдеген жарандарыбыз дуушар болду.
Кыргызстандын журналистикасынын тарыхында жалпыга маалымдоо каражаттарына жана журналисттерге карата адилетсиз доо арыздар жана сот чечимдери боюнча көптөгөн фактылар белгилүү. Журналисттерди президенттер, аткаминерлер жана саясатчылар сотко берип келишкен. Алар тарапта акча, бийлик, мансап, соттун мантиясы, көшөгө артындагы байланыштар жана телефон аркылуу буйрук берүүлөр болуп келген. Буга чейин ЖМК жана журналисттер миллиондогон төлөмдөргө жана айыптарга жыгылган. Бирок алар биздин кесипти тебелеп, журналисттерди өз кесиптештерин душманга айландыруу колдорунан келген эмес, – деп белгилешет медиаэксперттер.
Журналисттер! Саясатчылардын ыплас оюндарына аралашуудан алыс бололу! Алар силердин жардамыңарсыз эле каалаганын жасай алышат. Силердин колуңар менен өлкөбүздө сөз эркиндигине тыюу салууга аракет кылып жаткандарга каршы тургула. Кесиптештериңерди куугунтуктаган бийлик төбөлдөрүнүн колундагы куралы болуп калбагыла. Режимдер кыска мөөнөттүү экени белгилүү. Алардын силерди булгап салуусуна жол бербегиле!”, – деп айтылат кайрылууда.
Уюм ошондой эле президенттердин, чиновниктердин жана саясатчылардын журналисттерди сотко берип келгенин эске салат. Бирок алар эч качан кесипти тебелеп-тепсеп, журналисттерди кесиптештеринин куугунтуктоочуларына айланта алышкан эмес.