Темир жолду курууда көптөгөн тобокелдиктер бар – финансылыктан саясий өңүткө чейин
Самаркандда өткөн ШКУнун саммитинде Кыргызстан, Кытай жана Өзбекстан өкүлдөрү Кытай-Кыргызстан темир жолун куруу жөнүндө макулдашууга кол коюшту.
Транспорт сектору боюнча эксперт Марат Мусуралиев Vesti.kg менен маектешүүдө кымбат долбоорду ишке ашыруунун натыйжасында Кыргызстан аймактын бир бөлүгүн жоготуп алышы мүмкүн деген ойду билдирген.
Буга Министрлер кабинетинин төрагасынын орун басары Эдил Байсалов: “Пресса, мындай “эксперттерден” комментарийлерди качан токтотосуңар? Ар бир сөз калп болуп саналат! Ошентип, мен сурагым келет: бул акылсыздык же чыккынчылык? Мындай диверсанттардын жана арандатуучулардын айынан биз 25 жыл бою пункттан көчүп кете алмак эмеспиз. Скептиктер, морондор жана улуттук чыккынчылар – түз таштандыга!” , – деген пикирин жазды.
Эксперттин айтуусу боюнча, темир жолду куруу экономикалык жактан негиздүү эмес.
“Казакстанда ыңгайлуу транспорттук линия иштеп жатат, бул КРнын кызыкчылыктарын толук канааттандырат”, – деди Мусуралиев. – Ал эми кошуналарыбызга салыштырмалуу биз атаандаштыксызбыз: ачык жана түз жер, эки жолдуу жана электрлендирилген сызыктар, Каспий деңизине жана Түркмөнстанга түздөн-түз кирүү, тоолуу жерлер бар. 3 миң метрден ашык бийиктикте өтүүлөр боюнча куруу абдан кыйын болот.
–
Ошондой эле темир жолдордун 3 же 4 категориясына таандык болушу мүмкүн болгон транспорттук линия иштейт. Бул градация жалпак жерлерге караганда товарларды ташуу үчүн ресурстарды көбүрөөк сарптоо дегенди билдирет.
“Биз 6 чек арадан өтүшүбүз керек, текшерүүнүн 36 жол-жобосунан өтүшүбүз керек: чек ара көзөмөлү, бажы, фитосанитария”, – деди ал. – Ар бир чек арадан өткөндөн кийин бардык текшерүүлөр. Темир жолдун айырмасы да бар, россиялык (советтик) стандарттар кытайлыктардан айырмаланат.
–
Бул транспорттук долбоорду ишке ашырууга Кыргызстандын кызыгуусуна келсек, Мусуралиев өлкөгө коркунуч туудурган тобокелдиктерди айтып берди.
-Албетте, жүктөрдүн бир мамлекет аркылуу экинчисине транзити үчүн төлөм алууга азгырылат.
Ал мамлекеттик деңгээлде кантип чечилет, мен али билбейм”, – деп жыйынтыктады эксперт.
Кымбат жана аймактын бир бөлүгүн жоготуп алышыңар мүмкүн.
–